Vitesdeğiştirme aralığı, benzinli ve dizel motorlarda birbirinden çok farklıdır. Genel olarak benzinli motorlarda ortalama 2000 d/d ile 3250 d/d, dizel motorlarda ise 1800 d/d ile 2750 d/d arası vites değiştirmek uygun aralık olarak kabul edilir. Manuelaraba kullanmanın bazı püf noktaları bulunuyor. Manuel arabalarda debriyaj sistemi bulunuyor. Vites atarken veya arabayı kaldırırken debriyaj. Anasayfa; Dry Car Care; Oto Yıkama Bayilik Sistemi Hakkında; İletişim; Aktüel Haber; Oto Yıkama Bayiliği ve Araç Temizliği Sektöründe LİDER Marka GLOBOWAX | (0212) 450-0009. DNSHataları Nasıl Düzeltilir. 1 DNS Önbelleğini Kaldırma. 2 Kullanılmayan Ağları Devre Dışı Bırakma. 3 Modemi Fişten Çekin. 4 Ortak DNS Sunucusunu Kullanma. Ayrıca Bakınız: Hızlı, Kararlı ve Güvenli En İyi DNS Sunucuları. 5 Chris-PC DNS Anahtarını Kullanma. Busistem üzerinden TÜVTÜRK muayene tarihi değiştirme veya araç muayene randevu iptali işlemlerinizi de kolaylıkla gerçekleştirebilirsiniz. İzlemeniz gereken adımlar şöyle: TÜVTÜRK randevu iptal etme işlemi için bir önceki bölümde verilen randevu sistemi linkini veya bu bölümün sonunda verilen, sizi TÜVTÜRK’ün ana ManuelŞanzıman Nasıl Çalışır? (Manuel Vites Kutusunun Çalışma Prensibi) Motor krank milinden gelen dönüş hareketi, kavrama-debriyaj sisteminden şanzımanın giriş miline aktarılır, hız ve tork şanzıman dişlileri tarafından değiştirilerek, diferansiyele aktarılır. cash. Düz vitesli arabalarda 3 ayrı pedal bulunur. Bunlar debriyaj, fren ve gaz pedalıdır. Sürücü vitesi değiştirmek istediği zaman debriyaj pedalına basarak vites dişlerini ayırmak zorundadır. Vitesi gerekli olan hıza uygun vitese getirdikten sonra, yumuşakça debriyajı bırakarak hıza uygun viteste harekete devam eder. Durma ve yavaşlama anında da vites ufaltmak gerekir. Debriyaja basarak uygun olan vites kullanılması gerekir. Vites kolunda, vitesin hangi yolla değiştirileceği de gözükmektedir. Sol ya da sağ tarafa hareketlerle vites değiştirilebilir. Düz vitesli araba nasıl kaldırılır diye merak ediyorsanız, öncelikle aracın viteste olup olmadığına bakılması gerekmektedir. Aracın boşta olduğunu vites değişimini deneyerek kontrol edebilirsiniz. El freni çekili ise boşta da çalıştırmak mümkündür. Ancak debriyaja basarak çalıştırmayı alışkanlık olması açısından önermekteyiz. Debriyaja basmak istemiyorsanız, el freninin çekili olduğundan mutlaka emin olun ve aracın boşta olduğunu kontrol edin, ondan sonra marşa basın. Düz vitesli bir arabayla yokuş olmayan bir yerde kalkış yaparken, ayak öncelikle frenin üzerinde olmalıdır. Frenden ayağı çektiğimizde ileri geri hareket olmuyorsa, debriyajdaki ayak yumuşakça çekilir. Kavramı noktasını hissedene kadar ayağınızı çekmeniz gerekmektedir. Ayak orada tutulur, gaza hafifçe basarak aracın hızı artmaktadır. Debriyajı tamamen çektiğinizde araç artık Vites değişimi sırasında da aynı işlemleri yaparak, bir üst vitese araç geçilmiş olur. Özellikle yeni araç kullanmaya başlayanların,debriyajdaki kavrama noktasını iyi pratikler yaparak anlamaları, çok daha hızlı araç kullanmalarını sağlayacaktır. DÜZ VİTESLİ OTOMOBİLDE VİTES GEÇİŞİ NASIL YAPILIR? Düz vitesli otomobillerde vites geçişinde dikkat edilecek şey, vites devir aralıklarının uygun olmasıdır. Örneğin; birinci viteste giderken debriyajı yumuşakça bırakıp, kavrama yapıldığını gördükten sonra ayak tamamen çekilebilir ve vites geçişi yapılır. Virajlardan önce ayak frendedir, vites ufaltılır, debriyaj bırakılır. Yavaşlamamız gereken yerlere gelirken, mutlaka yavaşlayıp vitesi düşürmek gerekir. Vites değişimi yaparken akıcı olmak, gözü yoldan ayırmamak gerekir. Vites değiştirirken vitese bakıyorsak, bunun pratiğini trafik dışında bir yerde yapmak ve trafiği bakışı aksatmamak gerekir. DÜZ VİTESLİ OTOMOBİL İLE YOKUŞ YUKARI NASIL KALKILIR? Yokuş yukarı dururken, ayak mutlaka frende olacak ya da el freni çekili pozisyonda durulacaktır. Debriyaj ömrünün çabuk bitmemesi açısından el freninin kullanılmasını önermekteyiz. Otomobil birinci vitese alınır, ayak debriyajdadır, frenden gaza götürürken biraz hızlı hareket etmek gerekir. Yokuş kalkışı sırasında araç birinci vitese alınır. Patinaj olmaması ve motor gücünün yere iyi verilebilmesi için el freni çok iyi bir yardımcıdır. El freni çekili ve araç birinci vitestedir. Debriyajdaki ayağı çekerken, sağ ayağın frende kalmasına gerek yoktur. Ayak gazın üzerine gelir, hafif gaz verilir. Debriyajın kavraması hissedilirken, aracın arka kısmının yere çöktüğü görülür. El freni indirildiğinde aracın yürüdüğünü göreceksiniz. Eğer dik bir yokuşsa ve yakınınızda araç varsa, gazın şiddetini biraz daha arttırmakta fayda vardır. Ama debriyajı bırakmayı biraz hızlı yaparsanız patinaj oluşabilir. DÜZ VİTES OTOMOBİL KULLANIRKEN YAKIT TASARRUFU NASIL YAPILIR? Düz vitesli otomobillerde yakıt tasarrufunu arttıran tercihler, hızlı bir şekilde bir üst vitesi kullanmak, fazla gaza basmamak, dizel otomobiller için 1500 - 2000 devir aralığını, benzinli otomobillerde 2000 - 2500 devir aralığını kullanmaktır. Yokuş çıkarken gazı biraz daha arttırmak gerekmekte, burada üst vites yerine alt viteste olmak önemlidir. Yokuş aşağı yol kesimlerinde, vitesi hızlı bir şekilde büyütüp gaza basmazsak, yakıt tasarrufunu da oldukça iyi bir şekilde başarabiliriz. DÜZ VİTES ARABA KULLANIRKEN BU HATAYI YAPMAYIN Düz vitesli arabalar kullanılırken yapılmaması gereken hatalar arasında vites değişimlerinin çok üst devirlerde değiştirilmemesi yer alır. Bu motorun zorlanmasına neden olur. Uzun yolda daha az yakıt tüketmek için, aracın en üst vitesine alındığında gaza çok az basarak gitmeye çalışırsanız, sizin için en düşük yakıt tüketimi gerçekleşecektir. Vites değişimleri düzlüklerde yapılmalıdır. Viraja gelmeden önce yavaşlamanız, vitesi ufaltmanız ve ondan sonra viraja girmeniz önemli bir noktadır. DÜZ VİTES OTOMOBİLLE SOLLAMA NASIL YAPILIR? Düz vitesli araçlarda, bir aracı sollamak istiyorsak, öncelikle motor devrinin çok düşük olmaması gerekir. Bu nedenle de 4. vites yerine, aracı belki 3. vitese almak gerekebilir. Sollama yaparken sinyal verilir ve yolun uygunluğu kontrol edilir, ardından yavaş olan aracın yanından geçiş yapılabilir. Manüel vitesli araçlarda vites değiştirmeler nasıl yapılmalıdır İlk önce vites topuzunun üstünde ki şema iyice incelenmeli ve görsel hafızamıza alarak viteslerin yerleri ezberlenmelidir zira vitesler bakılmadan değiştirilmelidir. Manüel araçlarda, tek rakam sayılı olan vitesler 1, 3 , 5 ön ileri de olan vitesler, hepsin de aynıdır. Manüel araçlarda, çift rakam sayılı 2, 4, varsa 6. vitesler geriye doğru olanlardır ve hepsinde aynıdır. Aracı birinci vitese almak İlk önce vitesin boşta olmasını sağladıktan sonra Vites değişimi için debriyaj pedalına tam sonuna kadar basılır. için boş konumdan vites topuzunu kendimize doğru çekerek ve öne iterek alınır. Yine vitesi yükseltmek için debriyajın sonuna kadar basılır, 2. vitese geçmek için vites topuzunu kendimize doğru bastırarak düz bir çizgi halinde aşağı doğru çekeriz. Tekrar vites yükseltmek için debriyaja sonuna kadar basarak 2. vitesten 3. vitese geçmek için vites topuzunu ikinci vitesten tutmadan çıkartıp ön ileri doğru rahatça iterek üçüncü vitese alınır. Vitesi dahada yükselmek için debriyaj sonuna kadar basılı, üçüncü vitesin tam karşısı olan dördüncü vitese düz çizgi halinde vites topuzu aşağı doğru çekilerek alınır. Vitesi daha yüksek vites olan beşinci vitese almak için vitesi debriyaja basarak 4. vitesten çıkarıp elimizle sağa doğru itip daha sonrada öne doğru iterek beşinci vitese alınmış olur. Aracın geri manevra vitesi değişik şekillerde karşımıza çıkar. bazı araçlarda mandallı olarak tabir ettiğimiz şekildedir kimi araçlarda da 5. vitesin tam karşısındadır. Mandallı geri vitesli araçlar da araç boş konumuna alındıktan sonra mandal yukarı doğru çekilerek kendimize doğru çekerek öne doğru itilir. diğer geri vitesli araçlarda ise , beşinci vites teki gibi sağa doğru itilir bu sefer aşağı doğu çekerek geri vitese alınmış olur. Kullanacağımız aracın pedalları ne şekilde kullanılmalıdır Araçlarda sol ayakla sadece debriyaj pedalı kullanılmalıdır. Bu pedal basışı sert olduğundan sol ayak refleksi de sert olur dolayısıyla diğer pedallar daha hassas kullanılması gereken pedallar olduğundan sol ayağımız sadece debriyajı kullanmalıdır. Öncelikle ayağımızın topuk kısmı yere değmeyecek şekilde yerden dizimiz ile birlikte kaldırılır. Ve ayağımızın 3/1 lik kısmı yani ayak parmaklarımızla tabanın birleştiği kesimle basılmalıdır. Diğer bir ayağımız da fren ve gaz pedalına hitap eder. Buradaki ince detay sağ ayağımızı yerden kaldırmadan V harfi yapar gibi kullanmaktır. yani bu ayağımızla iki pedalı da rahatça kullanabilmek için can alıcı nokta burasıdır. NOT Araç kullanma serüvenimiz daha iyi ve başarılı olsun istiyorsak lütfen kıyafet ve ayakkabı seçimine dikkat etmeliyiz. dar olmayan kıyafetler tercih etmeliyiz ki rahat hareket edebilelim. Ayakkabılar çok önemlidir altı ince tabanlı olması vede topuk olmaması daha rahat pedalları hissetmenizi sağlar ve sürüş konforunuz ve daha kısa sürede bu işi çözersiniz. OTOMATİK VİTESLİ ARAÇ KULLANMA 1 – HAZIRLIK 1- Aracın kapısını sol elinizle açıp, sağ ayağınızla araca bininiz. 2- Önce, oturduğunuz koltuğu ayarlayınız. Koltuğu ayarlamak için; a- Sağ elinizle koltuk ayar mandalını tutup yukarı doğru çekiniz. b- Sol elinizle de direksiyondan yardım alarak koltuğu ileri-geri hareket ettirmek suretiyle, koltuğunuzu aracı rahatlıkla kullanabileceğiniz bir konuma getiriniz. Ayar mandalını bırakınız. 3- Aracın dikiz aynalarını ayarlayınız. Sağ elinizle iç ve sağ dikiz aynasını, sol elinizle de sol dikiz aynasını, arkadan gelen araçları ve yolu iyice görebileceğiniz şekilde ayarlayınız. 4- Emniyet kemerinizi takınız. 5- Aracı çalıştıra bilmek için vitesi P pozisyonuna alınız. P ve N pozisyonu dışında aracınız çalışmaz. Sağ ayağınızla fren pedalına basınız. Sol ayağınızla frene basmayınız. Otomatik araçlarda sol ayak kesinlikle kullanılmamalıdır. İlk çalıştırma esnasında gaz verilmesine gerek yoktur. DİKKAT Aracın vitesi, çalıştırma esnasında kesinlikle P pozisyonunda olmalıdır. 6- Aracı çalıştırmak için, kontak anahtarını saat dönüş yönünde çeviriniz, gösterge lambaları yanacaktır. Daha sonra aynı yönde anahtarı çevirince marşa basılır. Marşa basınız. Aracın motoru çalışsın yada çalışmasın 2-3 saniyeden fazla marşa basılı tutmayınız. Araç çalışmaz ise işlemi yeniden tekrarlayınız. 2 – KALKIŞ YAPMAK Yukarıdaki işlemleri yerine getirdikten sonra 1- Kalkış için sola sinyal veriniz. 2- Aracın fren pedalına basılı durumdayken vites kolunu D pozisyonuna alınız. Not Eğer, vites kolunu P pozisyonundan çıkaramıyorsanız. Vites kolu P pozisyonundayken freni bırakıp tekrar basınız. El frenini, bırakma düğmesine basarak indiriniz. Bu durumda sağ ayağınız fren pedalına basılı olmalıdır. 3- Aynalardan yolu kontrol edin yol boş ve uygun ise kalkışınızı yapın, kalkmak için, 4- Fren pedalını yumuşak bir şekilde bırakın. Gerektiği kadar gaza basınız. İlk kalkışta fazla gaz vermekten kaçınınız. 5- Kalkıştan sonra yolun sağından sürüşünüze devam ediniz. 6- Yolun durumuna ve sizin gidişinize göre, vitesler otomatik olarak değişecektir. Sizin vitesle ilgili olarak yapmanız gereken bir şey yoktur. 3 – SÜRÜŞ ESNASINDA YAPILMASI GEREKENLER 1 – Trafik kurallarına uyunuz. 2 -Aynalardan yolu kontrol ediniz, duruş, kalkış ve dönüş sinyallerini veriniz. 3 -Trafiği tehlikeye düşürecek gereksiz ikaz ve işaretler yapmayınız. 4 -Gerektiğinde gazı artırın veya azaltın. Akan trafikte trafiğin hızına uymak gerektiğini unutmayınız. Ayrıca hızınıza uygun şerit seçiniz. 5 -Zorunlu haller Sollama vb. dışında yolun sağından sürüşünüze devam ediniz. 4 – GERİ GİTMEK. GERİ MANEVRA YAPMA KURALLARI 1 -Araçla geri gidilirken sağ sinyal lambası yakılır. 2 –Fren pedalına basınız. Aracın tam olarak hareketsiz kaldığından emin olunuz. Daha sonra aracın vites kolunu R pozisyonuna getiriniz. Bu durumda geri vites lambaları yanar. 3 -Sol eliniz ile direksiyonu üstten tutunuz, arkaya bakmak için sağ taraftan yalnızca başınızı çevirerek değil vücudunuzla beraber geriye doğru dönünüz. Geri gitmek için freni yavaşça bırakınız. 4 -Gerekiyorsa gaz veriniz. 5 -Geri gidişinizi, aracın sağ arka köşesine bakarak, sağ bankete paralel bir şekilde gazı çok az kullanarak tamamlayınız. 6 -Araç durmadan kesinlikle öne bakmayınız. Araç tam olarak durduktan 1 – 2 saniye sonra öne dönünüz ve aracın vites kolunu N pozisyonuna alınız. 5 – U DÜNÜŞÜ YAPMAK 1- U dönüşü vites kolu D pozisyonundayken sola doğru yapılır. 2- Aracınızı U dönüşü yapacağınız yolun sağ tarafına iyice yanaştırınız. Yolu kontrol ediniz, direksiyonu tam sol yapınız ve freni bırakarak dönüşe başlayınız. Çok az gaz veriniz, dönüşün yarısına geldiğiniz de gaz kesin ve direksiyonu toplamaya başlayın dönüşünüzü tamamlayınız. Yolun durumuna göre, yolun sağından sürüşünüze devam ediniz. 6 – DURMAK. DURMA KURALLARI 1- Durmak istediğiniz yere 15 – 20 metre mesafe kala sağ sinyalinizi veriniz. Not Şehirlerarası yollarda 150 -200 metre mesafe kala sinyal vermeniz gerekir. 2- Aynalardan Özellikle iç dikiz aynasından aracın arkasını kontrol edip, trafiği aksatmayacak bir şekilde yolun sağına bankete, kaldırma veya bordür taşlarına paralel olarak iyice yanaşınız. 3- Fren pedalına yumuşak bir şekilde basarak aracı durdurun. Araç tam durana kadar iki elinizi direksiyondan bırakmayınız. 4- Aracın vites kolunu N pozisyonuna alınız. Bu durumda freni bırakmayınız. Eğer, uzun süreli durulacaksa, el frenini çekip vites kolunu P pozisyonuna almak gerekir. 7 – ARACI EMNİYETE ALMA VE ARACI TERK ETMEDEN ÖNCE YAPILMASI GEREKEN İŞLEMLER 1- Ayağınız fren pedalına basılı durumdayken, vites kolunu D pozisyonundan N pozisyonuna getiriniz. Vites kolu N pozisyonundayken el frenini, el freni bırakma düğmesine basmadan çekiniz. 2- Daha sonra, vites kolunu P pozisyonuna getiriniz. Fren pedalını bırakmadan, kontak anahtarını, açış yönünün tersi istikametine çevirip, aracınızı stop ettiriniz. 3- En son fren pedalını bırakıp. Emniyet kemerinizi çıkarınız. 4- Havanın veya aracın durumuna göre farları, silecekleri, camları, radyo açıksa kapatınız. 5- Sağ elinizle aracın kapısını açıp, aralayınız. Aradan, aracın arkasından gelen başka araç veya kapının açılmasından kaynaklanabilecek bir tehlikenin olup olmadığını kontrol ediniz. Sonra kapıyı açın ve araçtan inin, kapıyı kapatın. Aracınız ve kendi güvenliğiniz için, araçtan ayrılmadan önce mutlaka kapıları kilitleyiniz. OTOMATİK VİTES POZİSYONLARI P Park /Park. Bu pozisyonda şanzıman kilitlidir. Kullanım yeri Park halinde dururken, uzun süreli beklemelerde, aracı ilk çalıştırmalarda kullanılır. R Reverse /Geri vites. Geri gitmek için kullanılır. N Neutral /Boş, Vites Boşta. Manuel araçlarda ki vites boşta pozisyonuyla aynıdır. Otomatik araçlar Park pozisyonunun dışında, bu pozisyonda da çalışırlar. Bu pozisyonda, şanzımanın elektronik, arıza ve yağ seviyesi kontrolleri yapılır. Duraklamalarda kullanıla bilir. Araç hareket halindeyken bu pozisyona alınmamalıdır. Yetersiz yağlamadan dolayı şanzıman hasarına sebep olur. D Drive / Sürüş İleri Sürüş. İleri gitmek için kullanılan vitestir. Bu pozisyonda vitesler, aracın hızına göre, en düşük vites ile en yüksek vites aralığında otomatik olarak değişir. Otomatik araç kullanma pozisyonudur. İleri gitmek için D, geri gitmek için R pozisyonu kullanılır. D4 Drive / Sürüş. D pozisyonuyla aynıdır. İleri gitmek için kullanılan vitestir. Bu pozisyonda vitesler, aracın hızına göre, en düşük vites ile en yüksek vites aralığında otomatik olarak değişir. D3 veya 3 Drive / Sürüş. İleri gitmek için kullanılan vitestir. Bu pozisyonda vitesler, aracın hızına göre, en düşük vites ile 3 üçüncü vites aralığında otomatik olarak değişir. Bu pozisyonda aracın hızı max. 90 /100 km. ye kadar kullanılmalıdır. Bu km. ye kadar ki hızlarda kullanım bu pozisyonda olabilir. Bu pozisyonda yakıt sarfiyatı fazlalaşır. Aracın vites değişim, motor devri yükselir. Bu pozisyon bazı araçlarda ki O/D Off pozisyonuyla aynıdır. 2 Drive / Sürüş. İleri gitmek için kullanılan vitestir. Bu pozisyonda vitesler, aracın hızına göre, Birinci ve ikinci vites aralığında otomatik olarak değişir. Araç, iki vitesli bir araç olur. Bu pozisyonda aracın hızı km. ye kadar kullanılmalıdır. Bu km. ye kadar düşük hızlarda kullanım bu pozisyonda olabilir. Bazı modellerde, şanzımanın bu pozisyonunda geri kayma kilidi vardır. Dik yokuşlarda geri kaymayı önler. 1, L veya S vites pozisyonu Low, Slow / Alçak, Düşük, Ağır, Yavaş Sürüş. İleri gitmek için kullanılan vitestir. Bu pozisyonda aracın vitesi birinci vitesin dışında başka vitese yükselmez. Birinci vitese sabitlemiş olursunuz. Bu pozisyonda aracın hızı km. ye kadar kullanılmalıdır. Genellikle çok dik yokuşlardan inmek için kullanılır. Bazı modellerde, şanzımanın bu pozisyonunda geri kayma kilidi vardır. S veya O Butonu Speed, Overdirive / Hız, Sürat, Yüksek hız vitesi. Hızlı kullanım veya spor kullanım. Bu butonlar devredeyken aracın normal vites değiştirme, devir aralığı yükselir. Hızlanma ve akselerasyon artar. Yakıt sarfiyatı maksimuma çıkar. Araç geçme ve sollamalarda kullanıla bilir. KAR Butonu Snow / Kar. Kaymayı önleme. Aracın devirsiz kalkmasını sağlar. Karlı, buzlu, yağmurlu ve kaygan zeminde kalkış için kullanılır. Direct dirive şanzıman Son viteste çıkış devriyle, giriş devri aynı olan şanzıman. Normal 1/1. Over dirive şanzıman Son viteste çıkış devri, giriş devrinden fazla olan şanzıman. Hızlı 1/ KAR BUTONU Kaymayı önleme. Aracın devirsiz kalkmasını sağlar. Karlı, buzlu, yağmurlu ve kaygan zeminlerde, tüm viteslerde kullanılabilir. M, M1 veya M2 Manuel / Manüel. Tiriptronik özelliği olan şanzımanlarda Manuel vites geçişlerini sağlayan pozisyonlardır. Bu pozisyonda Manuel olarak, vitesler yükseltilir + veya düşürülür – . A veya E Aotomatic / Otomatik sürüş. Tiriptronik şanzımanlı araçlarda, ileri gitmek için kullanılan vitestir. Bu pozisyonda vitesler aracın hızına göre otomatik olarak değişir. 1, 2, 3, 4 tüm vitesler otomatik olarak kullanılır. DİKKAT Otomatik araçlarda dik yokuşta geri kaydırmamak için, fren ve gaz pedalına aynı anda kesinlikle basmayınız. Otomatik araçlarda ECU denilen elektronik kumanda ünitesi vardır. Bu, aracın birçok yerinde bulunan sensörlerden gelen verileri değerlendirip aracın motor şanzıman ve diğer sistemlerinin uyum içinde çalışmasını sağlar. ECU pahalı bir parçadır, Aynı anda hem fren, hem de gaz sensöründen gelen sinyaller karışıklığa neden olur. Bir yerden araca gaz ver, diğer yerden aracı durudur sinyalleri ECU yu devre dışı bırakabilir. Bu durum sıklıkla yapılırsa ECU da kalıcı hasarlara neden olabilir. Elektronik sistemlerinde tamiri masraflı olur. Ayrıca her iki pedala aynı anda basmak fren balatalarının da erken aşınmasına neden olur. Vites sistemi arabanın hızına göre motordan maksimum verimi alabilmek için düzenlenmiş bir sistemdir. Yani her vites belli hız aralıklarında motor için en iyi performansı sağlamaktadır. Otomatik vitesli arabalarda bu işlem sistem tarafından kendiliğinden gerçekleşmektedir. Düz vitesli araçlarda 3 ayrı pedal bulunmaktadır. Bunlar debriyaj, fren ve gaz pedalıdır. Vites değiştirilmek istendiğinde debriyaj pedalına basılarak vites topuzu arabanın hızına uygun olan vitese getirilir. Bu aşamadan sonra ayak debriyaj pedalından yavaşça çekilmelidir. Durma ve yavaşlama sırasında vites düşürmek gerekmektedir. Bu aşamada da debriyaja basılarak vites değiştirilmektedir. Vites topuzuna bakıldığı zaman değiştirilmek istenen vitese hangi hareketlerle gerçekleştirileceği gözükmektedir. Çoğu araba 5 ileri vites ve geri vites sisteminde çalışmaktadır. Geri vites için en sol ve ileri, 1. vites için az sol ve ileri , için az sol ve geri , için ileri , için sağ ve geri , 5. vites için sağ ve ileri hareketleri ile vites topuzu hareket ettirilmelidir. Bütün araçlarda olduğu gibi düz vitesli arabalarda da öncelikle emniyet kemeri takılmalı ve aynalar şoförün en iyi görüşü alabilmesi için ayarlanmalıdır. Daha sonra araba çalıştırılmadan önce vitesin boşta olup olmadığı vites topuzu sallanarak veya vitesi değiştirip sonra boşa getirerek kontrol edilmelidir. Çünkü eğer böyle değilse araba çalıştırıldığı anda araba hareket eder ve 30-40 cm’lik bir mesafe kateder. Arabayı çalıştırmadan önce el freninin çekili olup olmadığını kontrol etmeniz de her ihtimale karşı alınılması gereken bir önlemdir. Çoğu araç kontak anahtarının çevrilmesiyle çalışmaktadır. Bazı eski araçlarda bu esnada biraz gaz pedalına basmak gerekebilmektedir. Diğer yeni araçlarda ise Start’ yani çalıştırma tuşu bulunmaktadır. Kalkış esnasında öncelikle ayağınız debriyaja basılır şekilde vitesi 1’e takmalısınız ve daha sonra debriyaj pedalının yaklaşık yarısını bırakıp gaza yavaşça basılmalıdır. İlerlemeye başlayınca debriyaj yavaşça tamamen bırakılmalıdır ve istediğiniz hıza göre gaz ayarlanmalıdır. Bu aşamada debriyaj pedalının ara noktasını bulmak ve gaza fazla basmamak için pratik yapılmalıdır. Artık araç ilerlemeye başladıktan sonra hızınızı ayarlayabilirsiniz. Bu esnada vites geçişlerine dikkat etmek gerekmektedir. En yüksek performans ve en az yakıt tüketimi için vites yaklaşık 2500 devir civarlarında değiştirebilirmelidir. Yavaşlarken eğer durma seviyesine yaklaşılırsa aracın stop etmemesi için debriyaja basılması gerekmektedir. Virajlarda ayak gazdan çekilip gerektiği miktarda frene basılmalıdır ve viraj süresinde dikkatli olunmalıdır. Ve gerekirse vites düşürülmelidir. Ve her zaman için vites değiştirilirken vitese bakılmamalı ve göz yoldan ayrılmamalıdır. Bunun için gerekli miktarda pratik yapılmış olunmalıdır. Yokuş yukarı gidilirken gaza bir miktar daha fazla basılmalı ve yokuş aşağı iken çok fazla gaza basılmamalı hatta ayak frene üstünde durmalı ve fazla hızlanılmamalıdır. Manuel vitesli araç veya Manuel Şanzımanlı Araç nasıl sürülür? Kalkış ve duruş nasıl yapılır? Otomatik şanzımanlı araçların kullanım kolaylığı sağladığı bir gerçek., ileride otomatik vites araç kullanmayı düşünsek de, Pek çoğumuz, günün koşullarında, tüm araçlar otomatik vites olmadığı için, ”bir gün ihtiyacım olabilir” diyerek, manuel vites araçları kullanmayı öğrenmeye eğilimliyiz. Bazıları da, kontrolün daha çok kendisinde olduğu düşüncesiyle manuel vitesli araçları tercih eder. Konu Başlıkları İlk KalkışDuruşlarYokuşlarda İlk KalkışGeri Geri KalkışlarVites DeğiştirmeVites Küçültme Manuel vitesli araçları kullanmanın ise, yeni sürücülere karmaşık gelebilen, Deneyimli sürücüler içinse yapa yapa adeta otomatikleşen özel bir çaba sarfetmeden, düşünmeden gerçekleştirilen bir takım kuralları var. Önemli İlk kez kullanıyorsanız trafik veya yayanın olmadığı boş, düz bir alan seçin. İlk kez kullanacaksanız camları açmanız yararlı olabilir. Böylece motor sesini daha iyi duyabilirsiniz. Motor sesindeki değişimleri algılayabilmemiz işimize yarayacak. Manuel Vitesli Araçla İlk Kalkış Pedallar Sırasıyla soldan sağa Debriyaj, fren, gaz. Bu bütün manuel vitesli araçlarda aynıdır. Debriyaj, basitçe, motorda üretilen gücü tekerlere ileten bağlantıyı kesen aksamdır diyebiliriz. Tam bastığımızda motorla tekerleklerin bağlantısı ayrılır. Motorda üretilen gücü tekerlere iletmek istediğimizde yavaşça bırakırız ve belli bir noktaya gelince, dişlileri yıpratmadan birbirlerini kavramalarını sağlarız. Duran aracı kaldırmak için 1- El freninin çekili olduğuna emin olun. Debriyaja basarak vitesi boşa alın. 2- Debriyaj pedalını sol ayağınızla tamamen itin ve orada Arabayı çalıştırın. 4- Vitesi birinci vitese geçirin. ve el frenini indirin 5- Debriyajı yavaşça bırakın. Aniden bırakırsanız aracınız sarsılır ve motor stop eder. Motor devrinin düşmeye başladığını duyana kadar devam edin. Aracın titrediğini ve motor sesinin değiştiğini hissedeceksiniz. Bu nokta kavrama noktasıdır. 6- Gaz pedalına hafifçe basarken debriyajı ise kaldırmaya devam edin. Bunu ağır ağır yaptığınızda arabanın hareket etmeye başladığını hareket ettikten 4-5 saniye kadar bir süre sonra debriyajı tamamen bırakmış şekilde, ilk kalkışta aracı titretme ve motoru stop ettirme gibi bir olay yaşamazsınız. Araba nasıl Kaldırılır Video anlatım Manuel Vitesli Araçta Yokuşlarda ilk kalkış Aracınız yokuşta kaymadan durabiliyorsa el freni çekilidir. Bu yüzden el frenini indirdiğimizde fren pedalına basıyor olmalıyız ki araç yokuştan kaymasın. Yokuşta park etmiş bir aracı kaldıracağımızdan el freninin çekilmiş ve vitesin boşta olduğunu varsayıyoruz. 1- Debriyaj pedalını sol ayağınızla tamamen itin ve orada Fren pedalına basın3- Arabayı çalıştırın. 4- Vitesi birinci vitese geçirin ve el frenini indirin5- Debriyajı yavaşça bırakın, Bu esnada debriyajı bırakırken Motorun sesinin değiştiğini hissettiğiniz anda sağ ayağınızı fren pedalından gaz pedalına getirin ve yavaşça aşağı doğru itin. Araba hareket etmeye başlayacak. Debriyajı aniden tamamen bırakmayın. Araba hareket ettiğinde bile bir miktar debriyaja basıyor olun. Yaklaşık 4-5 saniye içinde tamamen bırakmış olun. Duruşlarda manuel vites kullanımı Durdurmanız gerektiğinde, debriyaja sonuna kadar basın. Vitesi boşa alın ve yavaşça frene basın. Debriyaja basmazsanız motor stop edecektir. Kırmızı ışık vb duraklamalarda iki tercihiniz var. 1- Birinci vitesteyken debriyaja tamamen basarak motor ve akslar arasındaki bağlantıyı kaldırmak. Ve ayağınızı kalkışa kadar debriyajda tutmak. Bu şekilde aracınız hareket etmez. Gaz verseniz de hareket etmeyecektir. Çünkü motorda üretilen güç tekerlere iletilmemektedir. 2- Debriyaja basıp vitesi boşa almak. Bundan sonra debriyajdaki ayağınızı bırakabilirsiniz. Böylece sol ayağınızı dinlendirebilirsiniz. Aşağıda ise buraya kadar anlatılanlarla ilgili bir video görmektesiniz. Bir kez ilerledikten sonra, daha düşük bir vitese geçerek her zaman yavaşlayabilirsiniz. Bu, frenlerinizin ömrünü korur. Vites değiştirirken debriyajı tamamen itmeli ve vites değiştirme esnasında o konumda tutmalısınız. Sonra debriyajı yavaşça bırakabilirsiniz. Geri Kalkışlar ve Yokuşlarda Geri Kalkışlar Sürücü Tv’nin hazırladığı aşağıdaki videoda ise bir takım alternatif senaryolarda, örneğin yokuş aşağı, yokuş aşağı geri geri, yokuş yukarı geri geri gibi. stop ettirmeden araç nasıl kaldırılır anlatılmış. Vites Değiştirme Aracı her zaman 1. viteste kaldırırız. Ancak belli bir süre sonra vites değiştirmemiz gerekir. Ne zaman vites değiştirmem gerektiğini nereden anlayacağım? Bunu motor sesindeki değişimden anlayabileceğimiz gibi, gösterge panelindeki motor devri göstergesine bakarak da anlayabiliriz. Motor devri 2500 – 3000 RPM e ulaştığında vites değiştirme zamanı gelmiş demektir. Ayağınızı debriyaj pedalının üzerinde tutmaktan kaçının, bu farkında olmadan debriyaj mekanizmasına basınç uygulamanıza ve balataların erkenden yıpranmasına neden olur. Bu yüzden bundan kaçınmalısınız. Vites koluna bakmadan vitesleri değiştirene kadar pratik yapın. Böylece tehlikeli bir şekilde gözlerinizi yoldan ayırmamış olursunuz. İlk başta, elinizde olmadan vites koluna bakma ihtiyacı hissedebilirsiniz, ancak yeterli pratikle bunu da aşacaksınız. Vites Küçültme Yavaşladığınızda vites küçültmelisiniz. Bulunduğunuz vitese göre yavaş gidiyorsanız, motor teklemeye başlar ve duracakmış gibi olur. Vites küçültmek için debriyaja basın, gaz pedalını bırakın, vitesi küçültün. Ardından gaz pedalına basarken debriyajı bırakın. Not Vites değiştirirken debriyajı kalkıştaki kadar yavaş bırakmanız gerekmez.

araba nasıl kullanılır vites değiştirme